Холистичка анализа на придобивките, ризиците и етичките импликации

Канабидиолот (CBD) се смета за не-токсичен производ на Cannabis sativa, растение кое содржи неколку органски соединенија со различни физиолошки ефекти. CBD за прв пат бил изолиран пред многу децении и првично се сметало дека е биолошки неактивен Но, Cannabis sativa L. има стекнато голема благодарност од ортопедите и лекарите по спортска медицина поради неговата потенцијална улога во третманот на управувањето со хронична болка, остеоартритис и други бројни состојби.
Студијата за глобално оптоварување на болести 2019 година откри дека бројот на пациенти кои страдаат од остеоартритис се зголемил на глобално ниво за околку 48% од 1990 до 2019 година. Овој факт е поврзан со ризик факторите како што се стареењето и распространетоста на лошо метаболичко здравје, особено дебелината.
Механизам на дејство на CBD

Механизам на дејство на CBD

Канабидиолот (CBD) делува преку интеракција со ендоканабиноидниот систем (ЕКС) и други рецепторски системи во телото. ЕКС игра клучна улога во регулирањето на болката, воспалението, расположението и сонот.

Ендоканабиноиден систем (ЕКС)

ЕКС се состои од канабиноидни рецептори (CB1 и CB2), ендоканабиноиди и ензими за нивна синтеза и разградба. CB1 рецепторите, лоцирани во централниот нервен систем, го регулираат расположението, болката и когнитивните функции. CBD го модулира нивното дејство, што може да резултира со аналгетски и анксиолитички ефекти. CB2 рецепторите, кои се наоѓаат во периферниот нервен систем и имунолошките клетки, имаат улога во воспалителните процеси, а CBD нивното активирање го поврзува со намалување на воспалението.

Влијание врз невротрансмитерите

CBD делува и на други рецептори, како што се серотонинските (5-HT1A), што може да објасни неговите анксиолитички ефекти. Исто така, го активира TRPV1 рецепторот, кој учествува во регулација на болката и воспалението, како и GABA рецепторите, кои придонесуваат за мускулна релаксација и подобрување на сонот.

Антиоксидативни и антиинфламаторни ефекти

CBD покажува антиоксидативно дејство со намалување на слободните радикали и оксидативниот стрес. Исто така, потиснува про-воспалителни цитокини (TNF-α, IL-6), што може да помогне во побрзо закрепнување по интензивен тренинг.
Влијанието на CBD врз перформансот на спортистите

Барањето по оптимален спортски настап поттикна истражување на различни додатоци, меѓу кои CBD стекна популарност поради неговите анти-инфламаторни, аналгетски и анксиолитички својства. За разлика од THC, CBD не произведува психоактивни ефекти, што го прави идеален за спортисти под анти-допинг регулации.

Физиолошки ефекти на CBD врз спортскиот настап и опоравување

1. Анти-инфламаторни и аналгетски својства

Инфламацијата и болката се чести предизвици за спортистите, особено по интензивни тренинзи или натпревари. Студиите сугерираат дека CBD може да го инхибира ослободувањето на про-инфламаторни цитокини и да ја модулира активноста на ванилоидните рецептори, кои се вклучени во преносот на болка. Вака помага во намалување на мускулната, зглобната и задоцнетата мускулна болка (DOMS), олеснувајќи побрзо опоравување.

2. Невропротекција и здравје на мозокот

Спортистите во контактни спортови се изложени на ризик од трауматски повреди на мозокот (TBI). Преклиничките студии укажуваат дека CBD може да има невропротективни ефекти, намалувајќи оксидативен стрес. Одредени студиите сугерираат дека CBD може да игра улога во намалување на долгорочните последици од трауми на мозокот.

3. Сон и опоравување

Сонот е критичен за спортското опоравување, но многу спортисти се соочуваат со нарушувања на сонот поради физичка нелагодност или психолошки стрес. CBD е покажано дека го подобрува квалитетот на сонот со намалување на анксиозноста и промовирање на релаксација. Студија објавена во *The Permanente Journal* во 2019 година откри дека CBD значително го подобри квалитетот на сонот кај учесниците со анксиозни нарушувања.

Психолошки придобивки од CBD за спортисти

1. Управување со анксиозност и стрес

Конкурентните спортисти често доживуваат високи нивоа на стрес и анксиозност, што може да го наруши нивниот настап и менталното благосостојба. Преглед од 2015 година во *Neurotherapeutics* заклучи дека CBD има потенцијал како третман за генерализирано анксиозно нарушување, социјална анксиозност и пост-трауматско стресно нарушување (PTSD). Овие наоди се особено релевантни за спортистите кои се соочуваат со анксиозност поврзана со настапот.

2. Регулација на расположението и ментална отпорност

Покрај олеснувањето на анксиозноста, CBD може да го поддржи целокупното ментално здравје со регулирање на расположението и промовирање на емоционална отпорност. Новите истражувања сугерираат дека CBD може да го подобри невогенезата (растот на нови неврони) во хипокампусот, регион на мозокот поврзан со регулирањето на расположението.

Регулаторни и безбедносни размислувања

1. WADA и анти-допинг регулации

Во 2018 година, Светската анти-допинг агенција (WADA) го отстрани CBD од листата на забранети супстанции, овозможувајќи им на спортистите да го користат без ризик од дисквалификација. Сепак, THC и другите канабиноиди остануваат забранети, создавајќи регулаторна сива зона.

Заклучок

CBD претставува ветувачка интервенција за спортистите, нудејќи потенцијални придобивки во управувањето со болка, опоравувањето и менталното благосостојба. Сепак, неговата употреба е исполнета со регулаторни, безбедносни и етички предизвици кои мора да се решат за да се обезбеди фер и информирана примена. Идните истражувања треба да се фокусираат на стандардизирани протоколи за дозирање, долгорочните ефекти врз здравјето и компаративните анализи со традиционалните стратегии за опоравување.

др. Филип Петрески (доктор по општа медицина)