Едноставен тест што открива сложени проблеми

Секојдневно ја игнорираме, а всушност урината е еден од најдобрите показатели за внатрешната состојба на телото. Без скапи прегледи или уреди, нејзиниот изглед, боја и мирис можат да дадат рани сигнали за болести што сè уште немаат симптоми. Не случајно анализата на урина е меѓу најчестите лабораториски испитувања – таа открива многу за функцијата на бубрезите, црниот дроб, метаболизмот, хормоните, па дури и за нивото на хидратација.

Зошто е важна урината?

Бубрезите ја филтрираат крвта и ги отстрануваат отпадните материи, вишокот течности, солите и хемикалиите преку урината. Секое отстапување од нормалниот состав или изглед може да укаже на:

• Проблеми со бубрезите
• Инфекции на уринарниот тракт
• Дехидрација
• Дијабетес
• Хормонски дисбаланс
• Метаболички нарушувања

Бојата на урината – главен индикатор за низа состојби

• Светложолта (провидна) –  Здрав и хидриран организам
• Темножолта/златна – Мала дехидрација – пијте повеќе течности
• Темно килибарна Сериозна дехидрација или проблеми со црниот дроб
• Розова/црвеникава Можна хематурија (крв) – итна лекарска проверка
• Кафеава Болест на црниот дроб или мускулна деградација
• Млечнобела Инфекција, гној, фосфати – може да значи инфекција на уринарниот тракт
• Пенеста Протеини во урината – знак за бубрежна дисфункција

Имајте на ум дека одредена храна (како цвекло или боровинки), витамини или лекови, може привремено да ја променат бојата на урината.

Мирис и фреквенција

• Силен, слаткаст мирис може да биде знак за дијабетес (поради кетони)
• Мирис на амонијак сугерира дехидрација или бактериска инфекција
• Често мокрење ноќе (ноктурија) може да значи дијабетес, зголемена простата или срцева слабост
• Горење при уринирање речиси секогаш укажува на инфекција на уринарниот тракт

Анализата на урина – што покажува?

Обичниот тест на урина испитува:

• Боја и густина
• pH вредност (киселост)
• Протеини – нормално не треба да има
• Глукоза – можен индикатор за дијабетес
• Кетони – знак за глад или дијабетична кетоза
• Леукоцити и нитрити – инфекции
• Еритроцити (крв) – траума, камења, тумори
• Билирубин и уробилиноген – црнодробни нарушувања
  За подлабока анализа, пациентите се упатуваат на микроскопски преглед: клетки, бактерии, кристали (камења), цилиндри (бубрежни оштетувања).

Кога треба да реагирате?

Ако забележите некој од следните симптоми, дури и само еден, направете лабораториска анализа и посетете лекар:
Крв во урината (хематурија)
Може да биде знак за инфекција, камења, циститис или нешто посериозно како тумор.
Пенеста или меурлива урина
Присуство на протеини, што може да укажува на бубрежна дисфункција.
Силен, необичен мирис што трае повеќе од неколку дена
Особено ако е сличен на амонијак, риба или овошје (дијабетес).
Печење, болка или често мокрење
Чест симптом на уринарна инфекција, особено кај жени.
Темна, кафеава или портокалова урина
Може да биде знак за проблем со црниот дроб, дехидрација или мускулно оштетување.

Како да ги чувате урината и бубрезите здрави?

Пијте доволно вода – 1.5 до 2 литри дневно, според потребите.
Ограничете го внесувањето на сол – солта го оптоварува бубрежниот филтер.
Избегнувајте засладени пијалаци – го зголемуваат ризикот од камења.
Бидете физички активни – спортот ги подобрува метаболизмот и функцијата на бубрезите.
Јадете храна богата со антиоксиданти – брокола, боровинки, лубеница.

Совети што секој нефролог ќе ви ги каже!

Не игнорирајте ги симптомите, преку нив телото ви зборува – важно е да го слушнете навреме.
Не лекувајте се сами со аналгетици подолго од 3-5 дена. Лекови како ибупрофен, диклофенак, па дури и некои антибиотици, можат да ја нарушат бубрежната функција при редовна употреба.
Не пијте премногу течности „насила“. Премногу вода, особено кај луѓе со веќе ослабена бубрежна функција, може да предизвика електролитни нарушувања и натриумска интоксикација.
Не користете „детокс“ чаеви и суплементи без совет од лекар. Некои билки (како Aristolochia) се нефротоксични и можат да предизвикаат трајни оштетувања.

Болка што не се заборава: Што значи кога во урината има камен?

Еден од честите проблеми со уринарниот систем, кој често дава знаци преку урината, е камен во бубрегот или медицински познат како нефролитијаза.
Што се бубрежни камења?
Тоа се тврдокорни минерални наслаги што се формираат кога урината е пренатрупана со кристали: калциум, оксалати, фосфати и други материи. Наместо да се излачуваат, тие се таложат и создаваат каменчиња од неколку милиметри до неколку сантиметри.

Како се создаваат?

Најчести причини:

• Недоволно внесување вода
• Прекумерно внесување сол, месо, оксалатни намирници (спанаќ, ореви, чоколада)
• Генетска предиспозиција
• Некои суплементи и лекови (на пример, прекумерно внесување витамин Д, калциум, диуретици)
• Хронични инфекции или болести на бубрезите

Симптоми

Додека каменот мирува, симптоми нема. Но, кога ќе се придвижи, настанува:

• Интензивна болка во половината, што може да оди кон препоните.
• Мачнина и повраќање.
• Крв во урината (хематурија) – урината станува розова, црвена или кафеава.
• Печење при мокрење, често ако има инфекција.
• Блокада на уринарниот тек – итна состојба.

Дијагноза

Уринална анализа – покажува микроскопска крв, кристали, pH вредност
ЕХО (ултразвук) или CT-скен – открива точна локација и големина
Лабораториски тестови – за проценка на калциум, оксалат и други параметри во крв и во урина