Sa gramë kripë çojnë në hipertension?

Kripa e ushqimit është një pjesë e pazëvendësueshme e ushqimit t[ njerëzve. Pa kripë, ushqimi është pa shije. Përveçse ndihmon njerëzit të kënaqin shijet e tyre, kripa përmban natrium – një mineral i nevojshëm për një zemër të shëndetshme.

Por mjafton vetëm një devijim i vogël nga marrja e rekomanduar ditore e natriumit për ta kthyer mineralin në armikun numër një të zemrës.

Njerëzit po konsumojnë gjithnjë e më shumë kripë!

Kripa e kuzhinës (klorur natriumi) është një burim i elektroliteve të rëndësishme për trupin. Paraardhësit tanë konsumonin një sasi shumë të vogël kripe, mezi 1 gram në ditë. Kur kinezët, pesë mijë vjet më parë, zbuluan mundësinë e zgjatjes së jetëgjatësisë së ushqimit të konservuar, kripa fitoi një rëndësi të madhe ekonomike, por pjesa e kripës në ushqimin e njeriut gradualisht filloi të rritet.

Nga 1 gram, njerëzit filluan të konsumonin 5 gram kripë në ditë. Në shekullin e 19-të, u vendos një rekord për konsumin e kripës, konsumoheshin nga 9 deri në 12 gramë çdo ditë. Me shpikjen e frigoriferit, për një periudhë të caktuar kohore u ul konsumi ditor i kripës në familje.

Sot, marrja ditore është e njëjtë si në shekullin e 19-të, megjithëse studimet e fundit tregojnë se njerëzit konsumojnë më shumë se 12 gramë kripë në ditë, gjë që është shumë e rrezikshme!

Por një ritëm i shpejtë i jetës nënkupton ushqim të shpejtë, produkte gjysmë të gatshme dhe ushqime tërësisht të përpunuara që përmbajnë shumë, shumë kripë.

Pak kripë është e mirë për shëndetin

Natriumi, i përfshirë në kripën e tryezës, është i rëndësishëm për ruajtjen e ekuilibrit të lëngjeve të trupit, për vendosjen e ekuilibrit me bazë acidike, për transmetimin e impulseve nervore dhe për funksionimin normal të qelizave.

Nga ana tjetër, marrja e tepërt e natriumit mund të shkaktojë mbajtjen e lëngjeve në trup që çon në një rritje të presionit të gjakut që mund të rrezikojë zemrën, arteriet, veshkat dhe trurin.

Çdo gram natriumi çon në mbajtjen e 70 mililitra ujë, duke rritur vëllimin qarkullues të lëngjeve në trup ose presionin e gjakut.

Mbajtja e lëngjeve të shkaktuara nga natriumi është veçanërisht e theksuar në disa pacientë me sëmundje kronike të veshkave dhe në pacientët me probleme kardiake.

Aftësia e natriumit për të rritur presionin e gjakut është veçanërisht e theksuar te pacientët me hipertension arterial, tek të cilët presioni është veçanërisht i ndjeshëm ndaj marrjes së kripës.

Marrëdhënia midis kripës dhe presionit të gjakut

Nëse njerëzit në botë konsumojnë nga 9 deri në 12 gram kripë në ditë, do të thotë se ata konsumojnë nga 3,5 deri në 5,5 gram natrium në të njëjtën kohë. Sipas një studimi të kryer në Kroaci, marrja e kripës e vlerësuar nga një matje 24-orëshe e natriumit në urinë ishte 11.6 gram, që është dyfishi i rekomanduar. Më pak se 6% e njerëzve konsumonin më pak se 6 gram kripë në ditë dhe deri në 40% e popullsisë konsumonin më shumë se 12 gram kripë.

Nga njëra anë, ekziston një lidhje e qartë midis natriumit dhe presionit të lartë të gjakut! Por nga ana tjetër, marrja e reduktuar e natriumit ka një efekt negativ në shëndetin kardiovaskular (rritje e rrezikut për goditje në tru, infarkt miokardi, vdekje të papritur, dështim të zemrës dhe sëmundje arteriale periferike).

Studimet kanë treguar se si marrja e lartë e natriumit ashtu edhe marrja e ulët e natriumit (më pak se 3 gram në ditë) janë të lidhura me shkallë më të lartë të vdekshmërisë dhe një rrezik në rritje të sëmundjeve kardiovaskulare.

Sipas një studimi, një ulje e kripës me 4.4 gram në ditë (që korrespondon me një ulje të natriumit me 1.75 gram në ditë) u shoqërua me një ulje mesatare të presionit të gjakut sistolik prej 4.2 mmHg dhe presionit diastolik të gjakut prej 2.1 mmHg.

Te njerëzit me hipertension arterial ky efekt ishte edhe më i theksuar – presioni sistolik i gjakut u ul mesatarisht me 5.4 mmHg dhe diastolik me 2.8 mmHg.

Efekti i dobishëm i natriumit të ulët në presionin e gjakut ndihet më fort nga të moshuarit, njerëzit me diabet, njerëzit me sindromë metabolike dhe njerëzit me sëmundje kronike të veshkave.

Përfitimet nga reduktimi i kripës në ushqim dhe rrjedhimisht të natriumit, ndjehen edhe nga njerëzit që marrin terapi për presionin e lartë të gjakut. Përvoja tregon se këta persona kanë ulur numrin, por edhe dozën e pilulave që rregullojnë presionin e gjakut.

Rekomandim: Më pak se 5 gram kripë në ditë!

Bazuar në rezultatet e studimeve të shumta, Organizata Botërore e Shëndetësisë ka rekomanduar që sasia ditore e kripës të jetë më pak se 5 gramë, që korrespondon me një konsum natriumi prej më pak se 2 gramë në ditë. Është vlerësuar se një reduktim prej 30% në marrjen e kripës do të parandalojë 2.5 milionë vdekje në vit në mbarë botën.

Rekomandimi për të reduktuar marrjen e kripës në ushqim nuk nënkupton vetëm uljen e kripës së përdorur për përgatitjen e vakteve në shtëpi. Shumica e kripës përmbahet tashmë në ushqimet gjysmë të gatshme dhe të gatshme. Prandaj, është e sigurt të thuhet se pjesa më e madhe e kripës në ushqim është e fshehur.

Është vlerësuar se 80% e kripës së konsumuar nga njerëzit vjen nga ushqimet e përpunuara, dhe vetëm 20% nga ushqimet e gatuara në shtëpi.

Nga ushqimet e gatshme, më së shumti kripë kanë buka dhe produktet e furrës, mishi dhe produktet e mishit, ushqimet, djathi dhe produktet e tjera të qumështit.

Kur hani dy feta bukë, konsumoni më shumë se 1.5 gram kripë, dhe me një gjevrek të kripur konsumoni rreth 2 gram kripë, që është më shumë se një e treta e dozës së rekomanduar të kripës në ditë.

Rritet numri i rasteve me hipertension!

Në vitin 2015, 1.13 miliardë njerëz në mbarë botën vuanin nga hipertensioni arterial. Është vlerësuar se deri në vitin 2025, 1.5 miliardë e popullsisë së botës do të vuajnë nga hipertensioni. Është koha për të reduktuar kripën!