Urinimi i pakontrolluar kufizon jetën në çdo mënyrë, ndaj mos kini turp të kërkoni ndihmë
Procesi natyral i plakjes ndikon në forcën e muskujve, ndaj bëhet gjithnjë e më e vështirë për një person të ruajë muskujt që ka dhe të formojë të rinj. Por humbja e muskujve nuk ka të bëjë vetëm me lamtumirën e muskujve të barkut apo tricepsit që keni pasur dikur, pakkush është i vetëdijshëm se ky ndryshim vlen edhe për muskujt që ndodhen thellë brenda trupit, siç është legeni.
Pas moshës 50 vjeçare, sidomos te femrat, muskujt e legenit fillojnë të dobësohen nën ndikimin e ndryshimeve hormonale dhe indeve lidhëse të konsumuara që dobësohen gjithnjë e më shumë. Për shkak se janë të hollë nga natyra, këta muskuj humbasin forcën dhe kjo krijon një problem në jetën normale të përditshme. Gjendja është veçanërisht e ndërlikuar kur muskujt që mbështesin fshikëzën janë dobësuar.
Nëse përmbaheni vazhdimisht nga shkuarja në tualet dhe, për më tepër, nuk ushtroni, ka më shumë gjasa të përjetoni mosmbajtjeje në pleqëri, një gjendje e karakterizuar nga urinim i herëpashershëm, i pakontrolluar ose nevoja për të urinuar, e cila është mjaft e papritur dhe e fortë.
Imagjinoni të mos jeni në gjendje të duroni asnjë minutë që të arrini në një tualet?! Kjo është pikërisht jeta e përditshme me të cilën përballen rreth 25-30% e popullsisë së moshuar të botës.
Simptomat e inkontinencës së urinës
Urinimi i shpeshtë i pakontrolluar gjatë ditës, por në disa raste të rënda gjatë natës, është simptoma kryesore e kësaj gjendjeje.
Disa njerëz vetëm herë pas here përjetojnë urinim të pakontrolluar, kryesisht në sasi të vogla. Të tjerët me ngurrim lëshojnë më shpesh sasi më të mëdha.
Llojet e inkontinejncës urinare
Mospërmbajtje ose inkontinenca për shkak të stresit ose presionit– urinimi ndodh sepse fshikëza është nën njëfarë presioni. Kjo zakonisht ndodh kur teshtitni, kolliteni, qeshni, ushtroni ose ngrini një send më të rëndë.
Mospërmbajtja instinktive– karakterizohet nga një ndjenjë e papritur, e fortë dhe nevojë për të urinuar. Ka nevojë të shpeshtë për të urinuar, edhe gjatë natës. Kjo gjendje mund të ndodhë për shkak të një lloj infeksioni, por edhe për shkak të kushteve më serioze si diabeti ose ndonjë çrregullim neurologjik.
Inkontinenca e tejmbushjes – Urinim i shpeshtë ose i vazhdueshëm në sasi të vogla, për shkak të zbrazjes jo të plotë të fshikëzës.
Inkontinencë funksionale– dëmtim fizik ose mendor, ose një gjendje që i pengon njerëzit të defekojnë në kohë.
Inkontinenca e përzier – kjo është një gjendje në të cilën njerëzit mund të përjetojnë më shumë se një lloj mosmbajtjeje, për shembull mosmbajtjeje të shkaktuar nga presioni dhe mosmbajtje instinktive.
Pavarësisht nga lloji i mosmbajtjes, gjendja në thelb mund të karakterizohet si e përkohshme ose e përsëritur.
Inkontinenca e përkohshme mund të ndodhë për shkak të një lloj infeksioni të traktit urinar ose kapsllëkut.
Inkontinenca e përsëritur mund të ndodhë për disa arsye si:
Shtatzënia – hormonet ose pesha e fetusit mund ta shkaktojnë këtë gjendje.
Plakja – Aftësia e muskujve të fshikëzës për të mbajtur urinën zvogëlohet me kalimin e moshës.
Menopauza – Pas menopauzës tek femrat ka një prodhim të reduktuar të hormonit estrogjen. Ky hormon mendohet se luan një rol në ruajtjen e një rreshtimi të shëndetshëm të fshikëzës.
Prostata e zmadhuar – Tek meshkujt e moshuar, inkontinenca shpesh ndodh për shkak të një gjëndre të zmadhuar të prostatës.
Cilët faktorë rreziku çojnë në mosmbajtje ose inkontinencë urinare?
Mosha – Me kalimin e moshës, muskujt e fshikëzës suaj dobësohen, duke reduktuar aftësinë tuaj për të mbajtur urinën.
Gjinia – gratë janë më të prirur ndaj kësaj gjendje. Shtatzënia, lindja e fëmijëve, menopauza janë disa nga faktorët që e bëjnë inkontinencën më të shpeshtë tek femrat. Por meshkujt që kanë probleme me prostatën kanë gjithashtu një rrezik më të lartë të zhvillimit të mosmbajtjes së urinës.
Mbipesha – Pesha e tepërt rrit presionin mbi fshikëzën dhe muskujt përreth, kështu që ato dobësohen dhe lejojnë që urina të kalojë në mënyrë të pakontrolluar.
Pirja e duhanit – Cigaret mund të rrisin rrezikun e mosmbajtjes së urinës.
Gjenetika – nëse ka anëtarë të familjes që e kanë këtë gjendje, ka më shumë gjasa të përballeni me të.
Sëmundje të tjera– të tilla si gjendje neurologjike ose diabeti.
Kur të kërkoni ndihmë mjekësore?
Sapo të vëreni simptoma, shkoni menjëherë te mjeku! Nëse dëshironi të jeni të sigurt, thjesht filloni të mbani një ditar se sa shpesh urinoni dhe sa lëngje merrni. Problemet me urinimin ulin cilësinë e jetës, por mund të shkaktojnë edhe gjendje të tjera shëndetësore. Ju mund të mos jeni të kënaqur të jeni të hapur për problemin, por heshtja nuk ju merr asgjë!
Si trajtohet inkontinenca urinare?
Zgjedhja e trajtimit varet kryesisht nga lloji dhe shkalla e mosmbajtjes së urinës. Në inkontinencën e stresit më së shpeshti përdoren metoda konservative, si aplikimi i ushtrimeve për forcimin e muskujve të legenit (ushtrimet Kegel). Në rast dështimi ose nëse ka një shkallë të lartë mosmbajtjeje, aplikohet trajtimi kirurgjik (implantimi i hobeve ose sfinkterëve).
Si ndikon stërvitja në fshikëzën urinare?
Indet lidhëse përballen me shumë ndryshime të nxitura nga procesi natyror i plakjes, por një mënyrë jetese e ulur gjithashtu luan një rol të madh. Përkatësisht, indet shtrihen në masë të madhe nën veprimin e presionit të bërë nga trupi i tyre (pesha) e cila është vazhdimisht në pozicion ulur – rrit nevojën për zbrazje të shpeshtë të fshikëzës. Një mënyrë jetese joaktive është gjithashtu shkaku i kapsllëkut të shpeshtë, i cili nga ana tjetër çon në një stomak të plotë, duke parandaluar zgjerimin e plotë të fshikëzës.
Cilat ushtrime mund të lehtësojnë mosmbajtjen?
Është e rëndësishme të mbani mend se çdo aktivitet është më mirë se mos aktivitet fare dhe se nuk kërkon shumë përpjekje për të aktivizuar muskujt e legenit.
Disa ushtrime mund të bëhen gjithashtu kur jeni ulur në një karrige dhe shikoni TV ose punoni në një tavolinë, të tilla si marshimi me këmbë, prekja e kyçeve nga njëra anë në tjetrën, rrumbullakimi dhe drejtimi i shpinës ose thjesht ulur në një top ushtrimesh. Çdo gjë që mund të aktivizojë palcën dhe muskujt e hollë të legenit mund të ndihmojë në reduktimin e problemeve të fshikëzës.
Ushtrime të tjera që mund të bëhen përfshijnë ecjen, jogën ose stërvitjen me rezistencë. Jepini përparësi ushtrimeve për shtrirjen dhe forcimin e ijeve për të zgjidhur të gjitha aspektet e problemit.
Pavarësisht se çfarë ushtrimesh vendosni të bëni, është jashtëzakonisht e rëndësishme që të dëgjoni trupin tuaj dhe të praktikoni atë që mund të përballoni. Përpjekja e tepërt mund të çojë në komplikime në vend të përmirësimit.
Si të merreni me mosmbajtjen e nëse jeni ende duke punuar?
Edhe nëse punoni nga shtëpia, nevoja e vazhdueshme për të shkuar në tualet do t’ju largojë nga puna.
Pini më shumë ujë kur jeni pa punë
Reduktimi i marrjes së lëngjeve do të reduktojë vizitat në tualet, por mos pirja e mjaftueshme e ujit mund të çojë në pasoja të tjera. Prandaj, pini ujë rregullisht, më pak gjatë punës dhe më shumë kur jeni të lirë. Mos u dehidroni, por mos e teproni.
Kushtojini vëmendje asaj që irriton fshikëzën tuaj
Identifikoni çdo irritues të fshikëzës që mund të rrisë shpeshtësinë e urinimit. Ngacmues të zakonshëm të fshikëzës urinare janë kafeja, pijet joalkoolike, agrumet dhe çokollata.
Shtrihu më shpesh
Nëse jeni pranë një tavoline, ngrihuni më shpesh për të ulur presionin në fshikëzën tuaj. Bëni një turne në zyrë ose praktikoni ushtrimet e Kegelit ndërsa jeni ulur. Rregulli është që nuk duhet të uleni më shumë se një orë!