Kur përpjekja për një dietë të shëndetshme kthehet në vetëshkatërrim

Ushqimi nuk është thjesht një burim lëndësh ushqyese për trupin tuaj, por një ritual i pazëvendësueshëm që bashkon kolegët, miqtë, familjen.

Ushqimi jep energji, ruan shëndetin dhe shëron, ndërsa moria e shijeve gëzon, qetëson dhe rehaton në ditët e vështira.

Por ushqimi mund të jetë i rrezikshëm dhe i dëmshëm për shëndetin fizik dhe mendor nëse zhvillon një marrëdhënie të gabuar me të.

Kjo marrëdhënie e rrezikshme përfshin jo vetëm ngrënien e shpeshtë në sasi të tepërt ose konsumimin e tepërt të ushqimeve jo të shëndetshme, por edhe obsesionin e tepruar pas ushqimit të shëndetshëm dhe të pastër.

Termi për këtë obsesion është ortoreksia (orthorexia nervosa) dhe është një çrregullim i të ngrënit që mund të jetë i rrezikshëm.

Si e zhvillojnë njerëzit një obsesion me ushqimin e shëndetshëm?

Të motivuar nga dëshira për të ulur peshën e tepërt ose për të përmirësuar shëndetin e tyre, njerëzit fillojnë të ndryshojnë mënyrën e të ushqyerit. Në fillim, kjo zakonisht nënkupton hedhjen jashtë ushqimeve të pasura me yndyra dhe sheqerna. Por me kalimin e kohës, individët fillojnë të rrisin listën e ushqimeve të ndaluara duke shtuar emulsifikues, aditivë, ngjyra artificiale dhe një sërë aditivësh të tjerë.

Obsesioni vazhdon me planifikimin aktiv të çdo vakti dhe përzgjedhjen e rreptë të produkteve të përzgjedhura dhe arrin deri aty sa të ndjehet një ndjenjë e fortë faji në rast se futet diçka e ndaluar.

Njerëzit e fiksuar pas ushqimit të shëndetshëm janë të dëmshëm për mjedisin!

Individi që vuan nga ortoreksia është aq i verbër nga besimet e tij, saqë ata sillen edhe në mënyrë superiore ndaj njerëzve që kanë një marrëdhënie normale ose të relaksuar me ushqimin.

Ky individ bëhet i fortë dhe toksik për njerëzit që e rrethojnë, sepse në çdo moment përpiqet t’u imponojë të tjerëve qëndrimin e tij ndaj të ushqyerit.

Në planin afatgjatë, një sjellje e tillë çon në prishjen e lidhjeve dhe marrëdhënieve shoqërore. Kontrolli i paarsyeshëm mbi pjesën e ushqimit të shërbyer thjesht i largon njerëzit.

Sjelljet që tregojnë ortoreksinë

• Ju kujdeseni aq shumë për cilësinë dhe origjinën e ushqimit, saqë jeni në ankth.

• Ju shmangni të hani jashtë ose dikush tjetër të përgatisë vaktin tuaj nga frika se zgjedhjet e ushqimit nuk do të përmbushin standardet tuaja.

• Keni frikë se sa i pastër dhe i sigurt është në të vërtetë ushqimi dhe nëse ai mund të rrezikojë shëndetin tuaj në ndonjë mënyrë.

• Trupi juaj sinjalizon se keni mungesë të disa lëndëve ushqyese, kështu që humbni peshë, nuk keni energji dhe keni marramendje të shpeshta.
• Ju shpenzoni shumë kohë duke bërë kërkime mbi ushqimin. Është në rregull të kaloni disa minuta për të kontrolluar jetëgjatësinë e produktit dhe përbërësit që ai përmban. Por në rastin e ortoreksisë, do të kaloni orë të tëra duke hulumtuar dhe planifikuar vaktet.

• Ju refuzoni të hani kategori të tëra ushqimesh, jo sepse nuk janë të shijshme apo e trazojnë stomakun, por sepse jeni të bindur se janë të pashëndetshëm.

• Keni frikë të humbni kontrollin dhe të kafshoni diçka të ndaluar, qoftë edhe një gllënjkë.

• Jeni shumë kritik ndaj mënyrës se si hanë njerëzit përreth jush, edhe pse nuk keni një shpjegim racional për dietën tuaj.

• Preokupimi juaj me ushqimin ju bën ta doni më pak veten dhe të fajësoni më shpesh veten dhe kjo rezulton gjithmonë në masa më kufizuese për sa i përket asaj që nuk duhet të konsumoni.

Lëreni diagnozën në duart e punonjësit të kujdesit shëndetësor!

Vetëm një mjek ose nutricionist është i përshtatshëm për të diagnostikuar ortoreksinë dhe për të ofruar ndihmën e duhur. Për shkak të natyrës emocionale të kësaj gjendje, personave që vuajnë nga ortoreksia u rekomandohet të vizitojnë një psikiatër.