Karota, ose në latinisht  Daucus carota,është  artikull ushqimor dy vjeçar rrënjore e cila bën pjesë në familjenUmbelliferae, e përhapur në natyrë me një numër të madh të nënllojeve dhe variteteve. Karota është e njohur te populli më shumë se  5.000 vite, si perim dhe si bar.Konsiderohet se buron nga Irani ose Afganistani, kurse sot kultivohet dhe konsumohet gjatë tërë vitit gjithkund të botë.

Karota është burim i mirë i vitaminës A, thjerrzave dietale, vitaminës K dhe vitaminës C. Përveç kësaj,te karota mund të gjendet edhe vitamina B6, biotini, acidi folik(vitamina B9), tijamini (vitamina B1), magnezi, kaliumi, molibdeni, hekuri, fosfori, vitamina B3, vitamina E dhe zinku.

Poashtu, karota përmban edhe fitokimikate që ndikojnë si antioksidanse:

• Beta-karoteni dhe alfa-karoteni të cilët trupi ynë i shëndron në vitamin A, shumë të rëndësishëm për punën esistemit imunitardhe  i mbajnë të  shëndosha qelizat dhe i aktivizojnë enzimet.
• Luteloini, flavonoidi që tregon ndikim antioksidans, ndikim anti-inflamator dhe anti-ndezës.

Efektet shëndetsore

Numëri më i madh i tipareve qetësuesetë karotës buron nga pasuria në përbërjen e tij– beta-karotini dhe thjerrëzat dietale. Ai e rrit mbrojtjen natyrore të oganizmit, gjegjësisht e përforcon imunitetin. Në atë mënyrë, karota është bar natyror i cili ndihmon shumë sëmundje dhe çrregullime patolgjike.

E përmirëson të pamurit

Një nga epitete kyçe të cilët i atribohen karotës është ndikimi i saj pozitiv te të pamurit. Ky efekt arsyetohet për shkak të koncentirmit të madh të beta-karotenit në përbërjen e tij. Poashtu, beta-karoteni e redukton rrezikun  nga paraqitja e degjenerimit makular.

E redukton rrezikun nga paraqitja e karcinomit

Hulumtimet treguan se konsumi i artikujve ushqimor që përmbajnë shumë beta-karoten, siç është karota, e reduktojnë rrezikun  nga paraqitja e kancerit në mushkëritë e bardha, në gji, zorrë dhe zgavrën e gojës. Poashtu, është dëshmuar se e redukton rrezikun e paraqitjes së kancerit të qafën e mitrës dhe në prostatë.

E ngadalson plakjen

Koncentrimi i lartë i beta-karotenit, që ka ndikim anti-oksidans, e ngadalson plakjen. Konsumi i lëgut nga karota mund të jetë eliksir i vërtetë për jetëgjatësi.

Për lëkurë të shëndoshë

Vitamina A dhe antioksdansët në karotë e mbrojnë lëkurën nga ndikimi negativ i diellit., Mungesa e vitaminës A na shpien te tharja dhe lëshuarja e lëkurës, thyeshmëria e thonjëve dhe flokëve. Ky vitamin pengon edhe paraqitjen e parakohëshme të  rudhave, akneve, tharjen e lëkurës, skuqen dhe tonusin e njëtrajtshëm të lëkurës.

E redukton rrezikun nga paraqitja e sëmundjeve të zemrës

Hulumtimet kanë treguar se konsumi i artikujve ushqimor të cilët janë të pasur me karotenoide ka të bëj me rrezikun më të vogël nga sëmundjet e zemrës.Nuk duhet të harrojmë se karota, përveç beta-karotinit, përmban edhe alfa-karotin dhe lutein. Poashtu,  me konsumin e rregullt të karotës reduktohet edhe niveli i kolesterolit në gjak.

E pastron trupin nga materiet e dëmshme

Vitamina A e ndihmon mëlçinë e zezë që ti largoj toksinet nga trupi. Thjerrzat dietale që gjenden në karotë poashtu ndihmojnë në pastrimin e zorrës së trashë dhe e përshpejtojnë lëvizjen e feceve.Karota është e pasur me elemente alkaline të cilat e pastrojnë dhe e revitalizojnë gjakun, kurse në të njejtën kohë, mundësojnë barazpeshë të volitshme të acideve në organizëm.

Për dhëmbë dhe qiellzë të mirë

Lëngu i karotës e stimulon krijimin e pështymës dhe, në atë mënyrë, ndihmon largimin e ushqimit të mbetur në dhëmbë. Përveç kësaj, thjerrëzat e karotës ndikojnë si brushë për dhëmbët dhe qiellzën, kurse minerale në karotë e pengojnë dëmtimin e dhëmbëve.

E redukton rrezikun nga pika në tru

Hulumtimet e realizuara nga ana e shkencëtarëve nga universiteti “Harvard” kanë treguar se njerëzit që konsumojnë 5 ose më shumë karota në javë, më pak ekspozohen ndaj rrezikut nga sulmi në tru, krahësuar me njerëzit që konsumojnë vetëm 1 karotë në muaj.

Blerja dhe ruatja
Karotat e freskëta janë në dispozicion gjatë tërë vitit. Gjatë blerjes, kërkoni karota të reja, të brishta me ngjyrë të ndritshme në rrënjë dhe me fortësi të mirë. Shmangni rrënjët e zbutura, me plasaritjeose myk. Poashtu,shmangni rrënjët e mëdha, sepse ata zakonisht janë të stërpjekur dhe nuk janë shije të mirë për ngrënie.

Karotën ruajeni në frigurifer, ku në gjendje të mirë mund të qëndroj deri në dy javë.

Fakte interesante për krotën 

– Më mirë është që karota të konsumohet e freskët. Në këtë mënyrë, trupin e ushqeni me kalium, kalcium, hekur dhe zink, të cilët pjesërisht humben me përgatitjen e karotës.
– Karotat fillimisht janë kultivuar për shkak të gjetheve dhe farave, jo për shkak të rrënjëve të cilët tani në kohën aktuale janë artikuj të preferuar ushqimor.
– Karotat fillimisht kanë qenë të bardha, vjollcë dhe të kuqe, kurse ngjyra bashkëkohore është krijuar me kultivim selektiv në Holandë, me qëllim që të nderohet familja mbretërore„House of Orange“.
– Karotat janë një nga burimet më të mira të vitaminës A, i cili është i shëndetshëm për shëndetin e eshtrave, dhëmbëve, syve dhe lëkurës.
– Karota përmbajnë edhe sasi të madhe të sheqerit,  për çka edhe janë kënaqësi e vërtetë, duke i dhënë më shumë energji organizmit.
– Gjatë jetës, një njeri hanë10.866 karota mesatarisht.
– Një gotë qumësht, përmban pothuaj sasi të njejtë të kalciumit sa edhe 9 karota.