Imunitetit – linja e parë mbrojtëse

Imunitetit – linja e parë mbrojtëse
Çka është imunitetit dhe përse është i rëndësishëm?
Ogranizmi i njeriut është në kontakt të vazhdueshëm me bakterie, viruse dhe kimkalet. Ekspozohet ndaj rrezatimit dhe ndotjeve të ndryshme. Me qëllim që të mbrohet nga këto dhe të qëndroj në harmoni dhe të ruaj shëndetin, me rëndësi më të madhe është aftësia etij që të mbrohet nga këto ndikime dëmtuese. Mekanizmi i cili është përgjegjës që të kryej këtë detyrë primare, për mbrotjen e organizmit tonë, është sistemi imunitar.

Baza e reaksionit imunologjik është që të detektoj “armikun” dhe ta neutrualizoj të njejtin, gjegjësisht, të asgjësoj nga organizmi. Kjo ndodh me mekanizmat e përvetsuar jo specifik- të lindur dhe specifik.

Funksioni fiziologjik i sistemit imunologjik është që të pengoj infeksionet, por edhe të eliminoj infeksionet ekzistues.

Andaj, mund të thuhet se sistemi i shëndoshë imunitar është parakusht bazë për shëndetin e njeirut, si dhe për jetë të gjatë dhe cilësore. Nëse dobësohet aktiviteti i sistemit imunitar, ne jemi më të ekspozuar ndaj infeksioneve të ndryshme, kurse aktiviteti i rritur i tij don të thotë predispozita për alegji dhe për sëmundjet e ashtuquajtura autoimune, kur organizmi reagon në vetë indin.

 

Çka e dobëson imunitetin? 

Shumë faktorë mund të dobësojnë funksionin e sistemit tonë mbrojtës; sëmundjet e rënda dhe të gjata, stresi, raskapitja dhe lodhja kronike, ushqimi jo i përshtatshëm kur kemi reduktimin e disa materieve ushqyese, vitimineve, mineraleve dhe antioksidanseve, humori i keq (pesimizmi), papastërtia, si dhe stili jetësor me aktivitet të pamjaftueshëm fizik. Pirja e duhanit dhe shprehitë tjera dëmtuese, poshtu ndikojnë në reduktimin ose dobësimin e imunitetit.

Si ta përforcojmë imunitetin?

Për funksionimin e mirë të sistemit imunitar, me rëndësi të madhe janë konsumi i volitshëm i elementeve të rëndësishme në ushqim si: zinku, hekuri, bakri, seleni, vitamina A,B,C dhe E ( gjenden në perime, pemë, drithra integral, arra, bajame, lajthi dhe në disa fara).

Vitamini C – i stimulon qelizat e sistemit mbrojtës, e riparon dhe epërforcën imunitetin dhe ka ndikim të madh antioksidans. Gjatë ndonjë sëmundje rritet nevoja e organizmit  për konsumin e vitaminës C.
Echinacea – preparat më i njohur bimor për mbështetjen e sistemit imunitar. Pëdoret gjatë sëmundjeve kronike në sistemin e frymëmarrjes dhe gjatë prirjes ndak infeksioneve të shpeshta, si ftohja. Nuk guxon të përdoret gjatë sëmundjeve autoimune, madje as edhe si zëvendësim i terapisë antibiotike te sëmundjet e rënda infektive.
Probiotikët – duhet të konsumohen gjatë ose pasë kohës së përdorimit të shpeshtuar të antibiotikëve të cilët e dëmtojnë florën e  zorrëve.
Propolis – përmban një numër të madh të materive mjekuese të cilat kanë cilësi shërues antioksidans, antimikrobial, antindezjes dhe tjera.
Qumështorja amë– përmban koncentrim të lartë të përbërësve aktiv biologjik me prejardhje natyrore si: aminoacidet, proteinat, sheqeri, yndyrërat, vitaminat (A, В, C, D, E), hormonet.
Hudhra – përmban substanca të cilat e stimulojnë imunitetin, kanë cilësi antibiotike, antioksidanse dhe rekomandohet konsumimi i saj si ushqim ose/dhe në formë të prepatrateve të ndryshme.
Ginseng – bimë nga mjekëisa tradicionale kineze, përdoret në forma të ndryshme, vetëm ose në kombinim me mjete tjera.
Shëmbrati – konsiderohet se përmban materie të cilat ndikojnë në përgjigjen imunitare (mbrojtëse), por edhe antioksidanse dhe barna të cilat e reduktojnë ndezjen. Përdoret vetëm ose në kombinim me përbërsit tjerë në forma të ndryshme.

Antioksidanset – materie me prejardhje të ndryshme cilësia bazë e të cilave është të lidhin radikalet e lira dhe në këtë mënyrë e përmirësojnë gjendjen e përgjithshme të organizmit dhe mekanizmat tij mbrojtës. Këtu bëjnë pjesë një numër i madh i vitaminave, mineraleve, materiet me prejardhje natyrore si: përbërës të vajit të mushkrive të zeza të peshkaqenit, fara, drithra integral dhe tjerë.

Mënyra të thjeshta dhe natyrore për përforcimin e imunitetit tuaj

 

  • Fleni mjaftueshëm dhe reduktoni stresin. Mungesa e gjumit dhe ekspozimi ndaj stresit e rrisin tajimin e disa hormoneve të cilat e reduktojnë imunitetin.
  • Shmangni ekspozimin ndaj tymit të duhanit. E redukton rezistencën e organizmit dhe e rrit rrezikun nga bronkiti dhe pneumonia te të gjithë, kurse të fëmijët ekziston rreziku nga infeksioni i veshit të mesëm.
  • Konsumoni më pak alkohol. Pirja e tepërt e redukton imunitetin dhe e rrit rrezikun nga infeksionet e mushktrive të bardha.
  • Konsumoni shumë perime, pemë, fruta arra dhe fara. Ata do ta furnizojnë organizmin tuaj me materiet e duhura për prëforcimin e sistemit imunitar.
  • Merrni probiotikë. Konstatohet se probiotikët e reduktojnë mundësinë e paraqitjes së infeksioneve respiratore dhe gastrointestinale. Produket nga qumështi i fermentuar, poshtu, mund të reduktojnë infeksionet respiratore te fëmijët dhe të rriturit.
  • Dilni në diellë. Rrezet e diellit e mundësojnë krijimin e vitaminës D në lëkurë.Niveli i ulët i vitaminës D e rrit rrezikun nga infeksionet respiratore, gripi dhe ftohja.
  • Hani hudhër. Hudhra përmban përbërës të cilat kanë spektër të gjërë antimikrobial dhe përbërës të cilët e prëforcojnë imunitetin. Ngrohja mund të zbërthej disa përbërës aktive dhe rekomdohet që të shtohet në ushqim para servimit.
  • Aktiviteti mestara fizik. Trupi mbahet në kondicion, gjë e cila është shumë me rëndësi për mirëmbatjen e imunitetit dhe për pengimin ose parandalimin e shumë sëmundjeve dhe gjendjeve.
  • Shoqërohuni, dilni me shokë, qeshni. Humori i mirë, shoqërimi aktiv dhe optimizmi ndikojnë pozitivisht në shëndetin e përgjithshëm të individit.
Prof. Dr. Bistra Angelovska