Në epokën digjitale bashkëkohore, një numër gjithnjë e më i madh i popullatës janë profesionistët e kompjuterave. Ata, duke e bërë punën e tyre, pjesën më të madhe të kohës e kalojnë para ekraneve, gjë që mund të shkaktojë probleme të ndryshme shëndetësore, duke përfshirë edhe sytë e thatë.

Sindroma e syrit të thatë shfaqet kur sytë nuk prodhojnë sasi të mjaftueshme të lotëve ose kur lotët avullojnë shumë shpejt. Pa lot, të cilat janë shtresa mbrojtëse e syve, vjen deri te njomja e papërshtatshme e sipërfaqes së syve duke rezultuar me fërkim më të madh dhe parehati, si dhe dhimbje me dëmtim të mundshëm të syve.

Cilat rrethana mund të jenë shkaqet që sjellin paraqitjen e gjendjes së tillë?

• Koha e zgjatur para ekraneve: shikimi afatgjatë i ekraneve zvogëlon shpeshtësinë e mbylljes së kapakëve të syrit, gjë që çon në tharjen e syrit dhe lyerjen e pamjaftueshëm të kornesë (sipërfaqes së syrit).
• Lëvizje e reduktuar e kapakëve të syrit: fokusi intensiv në ekran shpesh shkakton lëvizje të parregullt të kapakëve, gjë që ndikon në shpërndarjen e lotëve dhe çon në tharje.
• Kushtet e dobëta të ndriçimit: ndriçimi i pamjaftueshëm ose i tepërt mund t’i lodhë sytë, duke përkeqësuar simptomat e syrit të thatë.
• Faktorët e mjedisit jetësor: ajri i thatë, si ai i zyrave me ajër të kondicionuar, mund të kontribuojë në avullimin e lotëve dhe tharjen e syve.

Cilat janë simptomat që mund t’ju bëjnë të dyshoni se ndoshta bëhet fjalë për sy të thatë?

• Ndjenja e thatësisë ose ndjenja sikur keni diçka në sy
• Acarim ose gërvishtje në sy gjatë lëvizjes së kapakëve
• Ndjesia e djegies sidomos kur ekspozohet ndaj faktorëve ngacmues
• Skuqje e syve
• Pamje e paqartë gjatë përdorimit intensiv
• Ndjeshmëria ndaj dritës
• Ndjenja e rëndesës në sy gjatë periudhave të zgjatura të përqendrimit vizual

Është e rëndësishme të theksohet se simptomat ndryshojnë nga personi në person, kurse individë të caktuar mund të përjetojnë vetëm disa nga simptomat, përderisa të tjerët mund të përjetojnë më shumë në kohën e njëjtë.

Si të parandaloni “Sindromën e syrit të thatë”?

• Bëni pushime të rregullta: Ndiqni rregullën 20-20-20 – çdo 20 minuta, shikoni larg ekranit dhe fokusohuni në diçka që ndodhet 20 metra larg, për të paktën 20 sekonda. Kjo do të ndihmojë në relaksimin muskujve të syve dhe reduktimin e tendosjes.
• Lëvizni shpesh kapakët e syve: Kujtohuni që të mbyllni më shpesh kapakët e syve ndërsa punoni. Kjo ndihmon në përhapjen e lotëve në të gjithë sipërfaqen e syve tuaj, duke i mbajtur ata të lagësht dhe duke parandaluar tharjen.
• Përshtatni cilësimet e ekranit tuaj: Adaptoni nivelet e ndriçimit dhe kontrastit në ekranin tuaj në një nivel të rehatshëm. Ulja e ndriçimit dhe përdorimi i një temperature më të ngrohtë ngjyrash mund të zvogëlojë tendosjen e syve.
• Përdorni ndriçimin adekuat në dhomën ku po qëndroni: Sigurohuni që ndriçimi në hapësirën tuaj të punës të jetë i përshtatshëm. Shmangni shkëlqimin nga dritaret ose dritat publike, pasi kjo mund të rrisë tendosjen e syve.
• Përdorni lot artificial: Pikat lubrifikuese të syve ose lotët artificialë mund të ndihmojnë në zbutjen e thatësisë dhe të ofrojnë lehtësim të përkohshëm. Përdorni pika pa konservues dhe shmangni ato me përbërës që reduktojnë skuqjen.
• Mbani qëndrimin e duhur të trupit: Vendoseni ekranin e kompjuterit në nivelin e syve dhe mbani qëndrim të mirë për të minimizuar tendosjen e syve dhe qafës.
• Përdorni një hidratues: Nëse ajri në hapësirën tuaj të punës është i thatë, përdorni një hidratues për të shtuar lagështi në ajër, i cili mund të ndihmojë në parandalimin e tharjes së syve.
• Qëndroni të hidratuar: Pini shumë ujë gjatë ditës për të ruajtur hidratimin e përgjithshëm, i cili gjithashtu mund t’ju ndihmojë të mbani sytë tuaj të hidratuar.

Çfarë nëse edhe pas këtyre masave simptomat vazhdojnë ende?

Në raste të tilla kërkoni ndihmë profesionale.
Nëse simptomat vazhdojnë ose përkeqësohen, konsultohuni me një specialist të syve për një vlerësim gjithëpërfshirës dhe këshilla të personalizuara. Specialisti i syve mund të rekomandojë trajtime shtesë, të tilla si pika për sy me recetë, për të lehtësuar simptomat e syrit të thatë.
Lotët artificialë janë një trajtim i zakonshëm dhe efektiv për sy të thatë. Ato janë pika lubrifikuese për sytë që ndihmojnë në hidratimin e syve dhe lehtësimin nga thatësia, acarimi dhe parehatia.

Kur duhet t’i përdorni lotët artificialë?

• Thatësi dhe parehati: Lotët artificialë mund të përdoren gjithmonë kur ndjeni simptoma të tilla si ndjesi rëre ose djegie, skuqje ose fërkim të tepruar të syve.
• Kohë e zgjatur para ekranit: Nëse kaloni orë të gjata duke punuar në kompjuter ose pajisje të tjera digjitale, duke përdorur lot artificial para, gjatë dhe pas seancave të punës, mund të ndihmojë në parandalimin ose lehtësimin e simptomave të syrit të thatë.
• Faktorët e mjedisit jetësor: Lotët artificialë janë të dobishëm në rastet kur ajri është i thatë, si për shembull në hapësira me ajër të kondicionuar dhe me ngrohje, ose gjatë klimës me erë dhe të thatë.

Pse duhet të përdorni lot artificial?

• Lubrifikim: Lotët artificialë ndihmojnë në lubrifikimin e syve, duke siguruar lehtësim nga thatësia dhe parehatia, të shkaktuara nga prodhimi i pamjaftueshëm i lotëve ose avullimi i shpejtë i tyre.
• Hidratim: Ata shtojnë lagështirën e syve, duke e penguar tharjen dhe acarimin.
• Mbrojtje: Lotët artificialë mund të ndihmojnë në mbrojtjen e sipërfaqes së syrit nga dëmtimi dhe zvogëlojnë rrezikun e komplikimeve që lidhen me sytë e thatë, të tilla si gërvishtjet e kornesë ose infeksionet.
• Rehati më të madhe: Me përdorimin e lotëve artificialë, mund të përjetoni rehati të shtuar, reduktim të tendosjes së syve dhe përmirësim të shikimit, duke përmirësuar në fund mirëqenien dhe produktivitetin tuaj të përgjithshëm.

Si përdoren lotët artificialë?

• Zgjidhni llojin e duhur: Lloje të ndryshme të lotëve artificialë janë në dispozicion, duke përfshirë ato pa konservues dhe ato me konservues. Pikat pa konservues rekomandohen për personat me sy të ndjeshëm ose për ata të cilët duhet t’i përdorin pikat më shpesh.
• Ndiqni udhëzimet: Lexoni dhe ndiqni udhëzimet e dhëna nga prodhuesi. Disa nga lotët artificialë mund të kërkojnë tundje përpara përdorimit, ndërsa të tjerët mund të kenë rekomandime specifike për dozim.
• Merrni pikat: Anoni kokën prapa, tërhiqeni pak kapakun e poshtëm të syrit dhe shtrydhni shishen për të pikuar një ose dy pika në hapësirën midis kapakut të poshtëm dhe syrit. Shmangni prekjen e syve ose qerpikëve me majën e shishes.
• Përpëlitni dhe mbyllni sytë: Pasi të keni thithur pikat, mbyllni sytë butësisht dhe përpëlitni ato disa herë për të përhapur lotët në sipërfaqen e syve. Kjo ndihmon në shpërndarjen e barabartë të lubrifikimit.
• Përsëriteni sipas nevojës: Mund të përdorni lot artificial aq shpesh sa është e nevojshme gjatë ditës, në varësi të ashpërsisë së simptomave. Në përgjithësi është e sigurt t’i përdorni ato disa herë në ditë, por gjithmonë është më mirë që të konsultoheni me një specialist të syve.

Çfarë lloji të lotëve artificialë do të rekomandonim?

Është e rëndësishme të theksohet se nuk janë të gjithë lotët artificialë njëlloj, kurse lloji i duhur për ju mund të varet nga nevojat tuaja specifike. Prandaj, merrni parasysh përdorimin e lotëve artificialë pa konservues, pasi ata kanë më pak gjasa të shkaktojnë acarim dhe mund të përdoren më shpesh gjatë ditës.
Sytë e thatë mund të ndikojnë ndjeshëm në mirëqenien dhe produktivitetin e profesionistëve kompjuterik. Duke mësuar shkaqet dhe duke zbatuar masa parandaluese, profesionistët kompjuterik mund të minimizojnë shqetësimin e lidhur me sytë e thatë. Pushimet e rregullta, ndriçimi i përshtatshëm, lotët artificialë dhe ruajtja e higjienës së mirë të syve janë thelbësore për parandalimin dhe menaxhimin e simptomave e syrit të thatë. Dhënia prioritet shëndetit të syve, jo vetëm që do të përmirësojë rehatinë, por gjithashtu do të përmirësojë efikasitetin e punës dhe cilësinë e përgjithshme të jetesës.