Si të bëni pyetje pa irrituar nipërit?
Pavarësisht nëse jeni gjysh apo gjyshe me kohë të plotë, ose kujdeseni për nipërit tuaj vetëm gjatë fundjavës, një gjë është e sigurt: Ju intereson për gjithçka që po ndodh në jetën e tyre, sepse ua mendoni më të mirën! Por, ka edhe dy persona të tjerë që janë po aq kurioz sa ju, ata janë nëna dhe babai.
Për fëmijën, kjo do të thotë shumë pyetje dhe përgjigje, të paktën dy herë në ditë, të njëjtat pyetje: Si kalove në shkollë? Çfarë hëngre sot? A ke detyra shtëpie për të shkruar?
Aq më tepër nëse i bëni këto pyetje menjëherë pasi fëmija të kthehet nga shkolla, me siguri do të përballeni me një reagim të ashpër dhe nervoz, kështuqë do të mbeteni pa përgjigje.
Si të përmirësoni komunikimin me nipërit dhe mbesat? Si mundet që pyetjet tuaja të nxisin një bisedë, në vend të një zënke?
Koha është vendimtare
Fëmijët nuk janë bashkëpunues pas kthimit nga kopshti, shkolla, trajnimi? Ka një shpjegim për këtë dukuri, e cila është karakteristike pothuajse për të gjithë fëmijët e moshës 4 deri në 14 vjeç.
Ndërsa fëmija është në shkollë, ai është i ekspozuar ndaj autoritetit dhe rregullave. Liria e tij është e kufizuar, kurse nevojat e tij janë mbajtur në minimum. Dhe kjo nuk është e gabuar! Por, është gabim që sapo të kthehet në shtëpi, në territorin ku më në fund mund të jetë i lirë dhe të çlodhet, të kalojë rishtas një protokoll të caktuar.
Përpara se ta gjykoni fëmijën për sjellje të keqe ose të kritikoni veten se nuk jeni edukues i mirë, prisni të kalojnë disa orë përpara se ta bombardoni fëmijën me pyetje. Më mirë akoma, thjesht lëreni t’ju afrohet vetë. Pasi të jetë në humor për bisedë, nga ai do të mësoni gjithçka që ju intereson.
Bëni pyetje të hapura
Mos bëni pyetje të tilla ku mund të përgjigjen me “po” ose “jo”, ruani ato për situatat kur urgjentisht ju duhet një përgjigje. Për shembull, pyesni: “A je i uritur?” – që ta dini nëse duhet të përgatisni një vakt. Por, në vend që të pyesni: “A kalove mirë në shkollë?” provoni, “Cila ishte gjëja më interesante që ndodhi në shkollë sot?” Kjo lloj pyetje ngjall një bisedë kuptimplote dhe i lejon nipit të ndajë mendimet dhe përvojat e tij në stilin dhe ritmin e vet.
Dëgjoni me kujdes
Mos bëni pyetje vetëm sa për të thënë se i keni pyetur ose për të mos e lënë shtëpinë të qetë. Fëmijët vërejnë menjëherë se ju jeni më të fokusuar në obligmet e shtëpisë, sesa në përgjigjet e tyre. Tregoni një interes të vërtetë për jetën e nipërve tuaj duke dëgjuar në mënyrë aktive përgjigjet e tyre. Bëhuni pjesë e bisedës me pyetje plotësuese, duke i lejuar ata të ndajnë më shumë detaje nëse kështu ndihen më rehat. Për shembull, nëse nipi juaj përmend një hobi të ri, pyesni më tej: “Kjo është një ide e mrekullueshme”! Si u interesove pikërisht për këtë? A ka ndonjë gjë që mund të bëj për të të ndihmuar?”
Respektoni privatësinë e tyre
Bëhuni realist, disa tema mund të jenë më private ose më të ndjeshme për nipërit tuaj dhe është krejtësisht në rregull të tërhiqeni dhe t’ua lini atë temë prindërve. Respektoni kufijtë e tyre dhe nëse duket se hezitojnë të ndajnë disa detaje, jepuni hapësirë për ta bërë këtë kur të jenë gati. Në këtë mënyrë do të arrini të fitoni edhe më shumë besim tek ata dhe të krijoni një marrëdhënie miqësore, sigurisht, pa rrezikuar autoritetin tuaj. Për shembull, nëse nipi juaj nuk dëshiron të flasë për një shok apo situatë të caktuar shkolle, respektoni vendimin e tyre duke thënë: “Mos u shqetëso, nuk kemi pse të flasim fare për këtë temë. Mund të flasim më vonë, kur të jesh gati për këtë, ose mundesh vetëm të më bësh pyetje nëse ke nevojë për këshilla, pa më treguar saktësisht se kush e ka bërë apo e ka thënë konkretisht”.
Ndani përvojën tuaj
Krijoni një atmosferë të rehatshme bisede duke ndarë historitë dhe përvojat tuaja. Ky shkëmbim informacionesh i dyanshëm do ta inkurajojë nipin/mbesën tuaj të hapet. Për shembull, kur flisni për shkollën, mund të ndani një histori qesharake ose të paharrueshme nga ditët tuaja të shkollës. Mos u prezantoni si një nxënës i përsosur dhe i bindur, përmendni me kujdes ndonjë prapësi që keni bërë, nëse është e nevojshme mundet edhe ta shpikni, për t’u afruar me të.
Përdorni humorin sipas nevojës
Shtoni pak humor në pyetjet tuaja për ta disponuar dhe për ta bërë bisedën më të këndshme. Kjo mund të krijojë një atmosferë të relaksuar, duke e bërë nipin tuaj më të gatshëm për bashkëbisedim. Për shembull, në vend që të pyesni drejtpërdrejt për një situatë të pazakontë, mund të thoni: “A ke një histori interesante nga detyrat e shtëpisë, oborri i shkollës, salla e sportit?” Unë kam një sekret që dua ta ndaj me ty, por vetëm nëse më premton se nuk do të qeshësh?!”
Të jesh gjysh dhe gjyshe do të thotë të bësh shumë pyetje, por gjetja e qasjes së duhur siguron që këto biseda të jenë të këndshme dhe konstruktive. Mbani mend, çelësi është të krijoni një mjedis ku nipi juaj do të ndihet rehat për të ndarë botën e tij me ju.
Biseda më e vështirë…biseda për para
Ndoshta është e vështirë për ju gjithmonë kur duhet t’u shpjegoni nipërve se nuk keni para për t’u dhënë, prandaj, krijoni një mjedis të qetë ku mund të bëni një bisedë të hapur pa shpërqendrime.
- Zgjidhni kohën kur të gjithë janë të relaksuar dhe në gjendje për t’u përqendruar në diskutim.
- Jini të drejtpërdrejtë dhe të sinqertë me nipërit tuaj. Shpjegoni se jeni duke u përballur me kufizime financiare dhe mund të mos jeni në gjendje të siguroni ndihmë financiare në atë moment.
- Përdorni gjuhë të thjeshtë, të përshtatshme me moshën për të përcjellë mesazhin.
- Bindni nipërit dhe mbesat për dashurinë dhe mbështetjen tuaj emocionale. Tregoju se pamundësia juaj për të ofruar ndihmë financiare nuk e zvogëlon kujdesin tuaj për ta.
- Mund të përmendni faktorë të tillë si ndryshime në të ardhura, shpenzime të papritura apo përgjegjësi të tjera financiare që duhet t’u jepni prioritet.
- Shfrytëzojeni këtë mundësi për të diskutuar rëndësinë e përgjegjësisë financiare. Krijoni një buxhet së bashku – bini dakord se sa para mund të presin nga ju në baza javore ose mujore dhe ndani ato sipas qëllimit: shpenzimet, kursimet, qëllimet afatgjata.